فضیلت پرداخت خمس
خمس یکی از فرایض اسلامی که خداوند متعال آن را برای پیغمبر اسلام حضرت محمّد بن عبد الله(ص) از نظر اکرام و احترام قرار داده است و کسی که از پرداخت آن امتناع کند، هر چند به مقدار کمی هم باشد، در ردیف ستمکاران خواهد بود.
ابوبصیر یکی از محدّثین بزرگ است، از حضرت باقر(ع) پرسید: «کمترین چیزی که باعث دخول در آتش جهنم می‌گردد، کدام است؟»
حضرتش در پاسخ فرمودند: «خوردن یک درهم از مال یتیم»، سپس افزودند: «آن یتیم ما هستیم»
مجلسی اوّل(ره) در «روضه المتقّین» در شرح این حدیث می‌گویند: منظور از یتیم در کلام امام(ع) یگانه خلقت و یگانه روزگار مثل «درّ یتیم» می‌باشد.
و نیز حضرت باقر(ع) فرمود: «برای هیچ کس جائز نیست از مالی که به آن خمس تعلّق گرفته است چیزی بخرد، مگر اینکه حق ما را به ما برساند».
در حدیث دیگری ابوبصیر از حضرت باقر(ع) نقل می‌کند که آن حضرت فرمودند: «کسی از مالی که خمس به آن تعلّق گرفته است چیزی بخرد، خداوند هر گز او را معذور نمی‌دارد، زیرا چیزی را که حلال نیست، خریداری کرده است».
حضرت صادق(ع) نیز فرمودند: «بنده‌ای که از خمس چیزی را بخرد معذور نیست و تا صاحبان خمس اجازه ندهند، هرگز نمی‌تواند بگوید آن را به مال خود خریده‌ام».
یکی از فلسفه‌های پرداخت خمس، برکت در رزق و روزی است. امام رضا علیه السلام در حدیثی فرمودند:
«اِنَّ الْخُمْسَ عَوْنُنا عَلی دینِنا وَ عَلی عِیالاتِنا وَ عَلی مَوالینا وَ ما نَبْذُلُهُ وَ نَشْتَری مِنْ اَعْراضِنا مِمَّن نَخافُ سَطْوَتَهُ فَلاتَزووهُ عَنّا وَ لاتَحْرِموا اَنْفُسَکُم دُعاءَنا ما قَدَرْتُم عَلَیهِ، فَاِنَّ اِخْراجَهُ مِفْتاحُ رِزْقِکُم وَ تَمْحیصُ ذُنوبِکُم وَ ما تَمْهِدونَ لاِنْفُسِکُم لِیَومِ فاقَتِکُم.» [۱]
در حقیقت، خمس، کمکی به ما برای اهداف دینی ما و خانواده‌ها و دوستان ما و وسیله حفظ آبروی ما در برابر آنانی است که از قدرتشان بیم داریم. پس خمس را از ما دریغ ندارید و حتی‌المقدور خویشتن را از دعای ما محروم نسازید؛ چرا که خارج کردن خمس از [سرمایه]، کلید روزی شما و مایه پاک شدن گناهانتان و اندوخته شما برای روز نیازتان در آخرت خواهد بود.
پرداخت خمس، باعث برکت در رزق: «فَاِنَّ اِخْراجَهُ مِفْتاحُ رِزْقِکُم…»
برخی چنین تصور می‌کنند که پرداخت خمس، از مالشان کم می‌شود؛ بله از ظاهر مال کم می‌شود اما هم از لحاظ ظاهری و هم از لحاظ معنوی، مالشان افزایش پیدا می‌کند.
در حالی که امام معصوم برکت در مال را به شخص خمس دهنده، ضمانت می‌دهد. نکته‌ای که حضرت در این مورد می‌فرمایند و بسیار حائز اهمیت است اینکه، می‌فرمایند: پرداخت کردن خمس از سوی شما، کلید رزقتان است؛ یعنی گویا قفلی از رزق که بر مالتان زده شده بود، با کلید پرداخت، آن را می‌توانید باز کنید.
